علت نفس کشیدن با صدای بلند در خواب چیست؟

نفس کشیدن با صدای بلند در خواب بسیار رایج است و حتی کسانی که خروپف نمی کنند معمولا باصدای بلندتری نسبت به موقع بیدار بودن نفس می کشند. اما علت صدا دادن نفس های ما هنگام خوابیدن چیست؟ در این یادداشت از مجله خواب داتیس به این پرسش پاسخ داده ایم.

علت نفس کشیدن با صدای بلند در خواب چیست؟

در حین آرام ترین خواب ها، برخی افراد به شکل آزار دهنده ای بلند خروپف می کنند. این هم شانس خوابی آرام را از هم اتاقی هایشان می گیرد. اما حتی کسانی که خروپف نمی کنند هنگام خوابیدن با صدای بلندتری نفس می کشند و صدای نفس هایشان را می شود کاملا شنید. اما علت نفس کشیدن با صدای بلند هنگام خواب چیست؟

یک متخصص ریه و داروهای خواب به لایو ساینس می گوید: صدایی که هنگام نفس کشیدن ایجاد می کنید، خواه خواب باشید یا بیدار، به دلیل لرزش مجاری تنفسی هنگام جریان هوا شکل می گیرد. میزان بلندی صدا نیز به میزان تنگی مجرای تنفسی و سرعت انتقال هوا درون آن بستگی دارد. شما می توانید آن را مثل یک آلت موسیقی تصور کنید.

وقتی نفستان را به درون می کشید، حرکت سریع جریان هوا در مجرای تنفسی بالایی، یعنی بخشی از دستگاه تنفسی که از دهان تا ریه ادامه پیدا می کند، فشار را در کل این مجرا افزایش می دهد. این تغییر فشار می تواند باعث  ول شدن مجرای بالایی شود که باعث قطع شدن تنفس می شود.

واکنشی در مجاری هوایی فوقانی مانع از این ول شدگی گشته و هنگام بیداری لوله های جریان هوا را باز نگه می دارد. باز بودن مسیر عبور هوا باعث می شود که جریان عبوری تحت فشار قرار نگیرد و نفس کشیدن شخص صدای بلندی ایجاد نکند. اما وقتی خواب هستید، آن واکنش چندان قوی نیست. بخش فوقانی رو به شل شدن می رود و صدای نفس کشیدن فرد بلند می شود.

علت اصلی نفس کشیدن با صدای بلند در خواب شل شدن عضلات ناحیه فوقانی دستگاه تنفسی است

خواب، بخصوص در مرحله حرکت سریع چشم (REM)، موجب کاهش حجم عضلات پیرامون مجرای هوا می شود. به عبارت دیگر، خستگی در کردن عضلاتی که از مسیر دم و بازدم حمایت می کنند، باعث تنگ شدن این مجاری می گردد. وقتی این مسیر تنگ می شود شتاب هوای در حال عبور افزایش پیدا می کند. هوا لرزش بیشتری ایجاد کرده و صدای بیشتری نیز تولید می کند.

باریک تر شدن مسیر به این معنی است که سرعت نفس کشیدن های شما بالا می رود و عمقش کم می شود. بطور متوسط یک شخص هنگام بیداری حدود 14 بار در دقیقه نفس می کشد و دفعات آن در حال خواب به 15 یا 16 بار در دقیقه افزایش پیدا می کند.

اگرچه دفعات دم و بازدم شما هنگام خواب افزایش پیدا می کند اما مقدار اکسیژن کمتری دریافت و دی اکسید کربن کمتری نیز بیرون می دهید، چراکه نیاز بدن شما به تهویه و تجدید هوا به اندازه زمان بیداری نیست. بدن ما بطور ژنتیکی انتظار این را ندارد که در این زمان حیوانات را دنبال کند یا به جمع آوری غلات بپردازد.

آیا نفس کشیدن با صدای بلند در خواب نشانه بیماری است؟

وقتی مجرای تنفسی افراد خیلی باریک می شود، شروع به خروپف می کنند. این اتفاق معمولا زمانی می افتد که ابعاد لوله تنفسی به اندازه یک نی مک دونالد می شود که کمی عریض تر از نی های معمولی است. وقتی اینقدر کوچک شود، نه تنها هوای داخل مجاری شروع به لرزش می کند بلکه خود بافت های این ناحیه نیز می لرزند و این موجب خروپف می شود.

وقتی مسیر دم و بازدم افراد باریکتر می شوند، ممکن است دچار آپنه انسدادی خواب شوند. ما پیشتر این عارضه را در مجله خواب داتیس توضیح داده ایم. این مجرا می تواند آنقدر تنگ شود که نفس کشیدن را ناممکن کند و این نیز شخص را از خواب بیدار می کند.

حتی در افرادی که به آپنه خواب مبتلا نیستند، مجرای تنفسی ممکن است چهار بار در ساعت به شدت تنگ شود. وقتی این زیاد اتفاق بیافتد، به آپنه خواب انسدادی تبدیل می شود.کاهش وزن می تواند بهبود موثری ایجاد کند چراکه چربی اضافی دور مجرای تنفسی می تواند مانع نفس کشیدن شود. پزشکان توصیه می کنند نزدیک زمان خواب از نوشیدن الکل پرهیز شود، چراکه عضلات پیرامونی را تحریک می کنند که خودشان را رها کرده و شل شوند.

در مواقع شدت اختلال تنفسی استفاده از فشار جریان هوای همواره مثبت (CPAP) توسط پزشک تجویز می شود

اگر توصیه های فوق جواب ندهد ممکن است شخص برای باز نگه داشتن مسیر تنفس در حین خواب به استفاده از دستگاه فشار مثبت پیوسته مجاری هوا (CPAP) نیاز پیدا کند.

به این ترتیب می توان گفت که اگرچه نفس کشیدن با صدای بلند در خواب لزوما نشانه یک بیماری نیست اما اگر این موضوع همراه با مختل شدن خواب شود و بیم آن برود که فرد دچار اختلال آپنه خواب گردد، آن وقت باید وارد عمل شد.

تاثیر لحاف و تشک بر نفس کشیدن حین خواب

تامین اکسیژن کافی پیرامون بستر خواب ایده خوبی است. استفاده از لحاف و تشکی که قابلیت تنفسی خوبی داشته و جریان هوا را از خود عبور دهند برای داشتن خوابی سالم ضروری است. از این رو هنگام خرید تشک خوشخواب خود باید به این موضوع نیز توجه داشته باشید. علاوه بر این برخی محصولات جدید با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته تهویه هوای بیشتری درون بستر خواب فراهم می کنند.

تشک طبی مارگاریتا با استفاده از میکروکپسول هایی در بافت خود جریان هوای بیشتری پیرامون تشک ایجاد می کند

تشک طبی مارگاریتا در پارچه خود دارای میکروکپسول هایی است که هنگام دراز کشیدن روی آن با تزریق هوا به داخل بستر خواب، اکسیژن بیشتر و تهویه بهتری ایجاد می کند. استفاده از محصولاتی از این قبیل می تواند به کاهش مشکلات تنفسی در حین خواب کمک کند.

با این حال اگر روش هایی از این قبیل کمکی نکرد باید با یک پزشک مشورت شود چرا که همانطوری که بالاتر نیز گفته شد، نفس کشیدن با صدای بلند هنگام خواب اگر موجب بیدار شدن ما در نیمه شب شود باید مورد توجه قرار گیرد.

منبع