سحرخیزی با سلامتی ذهنی شما ارتباط دارد. تحقیقی در دانشگاه کلرادو این رابطه را تائید کرده و دلیلی دیگر برای تنظیم زنگ ساعت برای صبح زود به شما داده است. اگرچه همه این توصیه بزرگ تر ها را شنیده ایم که «سحرخیز باش تا کامروا شوی» اما حالا علم نیز این توصیه قدیمی را تائید می کند.
کمبود خواب موجب بدخلقی، زود رنجی، مشکلات گوارشی و افسردگی و اضطراب شدید می شود. عادت به سحرخیزی می تواند به پائین نگه داشتن ریسک های سلامتی کمک کند.
دنیا به سرعت به پیش می رود و انسان ها به رباط هایی تبدیل شده اند که با آن خود با آن سازگار می کنند. داشتن شیف کاری 12 ساعته، صرف 2 ساعت برای رفت و آمد، و خوابی نا آرام، جای یک سبک زندگی سالم را گرفته است. این استرس مداوم و عضلات خسته عوارضی در پی دارد، نه اجازه می دهد شما به خوبی بخوابید و نه اجازه می دهد شما هنگام سحر، باطراوت و شادابی از خواب بیدار شوید، چه رسد به این که بخواهید زودتر بیدار شوید.
یکی از ساده ترین راه های خلاص شدن از این مسمومیت و مشکلات سلامتی این است که سحرخیز باشید. اما آیا سحرخیزی بر ذهن و جسم شما اثری مثبت دارد؟
وقتی که شما خواب بی کیفیتی داشته باشید، شما با سری سنگین از خواب بیدار می شوید، هنوز خستگی از تنتان بیرون نرفته است و شما نوعی احساس بی صبری و بی طاقتی دارید. خواب ناکافی باعث می شود خلق و خویی زود رنج داشته باشید، نتوانید تمرکز کنید و انگیزه انجام هیچ کاری را نداشته باشید.
تحقیقات متعددی نشان داده اند که بین محرومیت از خواب و افسردگی شدید رابطه ای قوی وجود دارد. مطالعات بیشتر در این موضوع به یافته هایی منجر شد که رابطه خواب را با ناحیه هایی از مغز که مسئول افسردگی هستند نشان داد.
به نظر می رسد که افراد در سن بلوغ و نوجوانان درصورتی که به مواجهه با مشکلات خواب ادامه دهند، بیشتر در معرض خطر اضطراب و افسردگی هستند. حتی احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب در افرادی که از اختلالات خواب رنج می برند دوبرابر دیگران است.
مغز هر انسانی یک ساعت درونی دارد که چیزهای درونی مانند ضربان قلب یا دمای بدن و حتی فعالیت هایی را که در خود مغز انجام می شوند مدیریت می کند. به این می گویند چرخه توازن یا ریتم بدن. این ریتم یا چرخه، تولید مواد شیمیایی مربوط به خواب را در بدن تحریک می کند که باعث می شود شما احساس خواب آلودگی کنید. در طول روز نیز موجب ترشح هیستامین می شود که شما را بیدار نگه می دارد.
این چرخه بطور عصب شناختی برای تغییر روال تنظیم شده است. برای مثال، اگر شما هر شب تا دیروقت بیدار بمانید، مغز شما در تطبیق با عملکرد شما تولید ملاتونین را متوقف خواهد کرد. در مقابل کل چرخه خواب جلو افتاده و برنامه زمانبندی جدیدی را شکل خواهند داد.
سبک زندگی اغلب مردم در این روزها باعث می شود که آن ها تا دیروقت بیدار بمانند و درنتیجه صبح دیر بیدار شوند و چرخه توازن خارج از سیر طبیعی خود قرار می گیرد که به شکل مشکلات سلامتی به آن ها برمی گردد. بطور شگفت انگیزی، مشاهده شده است که افرادی که زودتر می خوابند و زودتر نیز بیدار می شوند، کمتر مستعد افسردگی و اضطراب هستند.
اگر سبک زندگی شما یا شغلتان شما را مجبور می کند که برخلاف چرخه طبیعی بدنتان زندگی کنید، این موضوع شما را بیشتر در معرض خطر مشکلات سلامتی جسمی و ذهنی قرار خواهد داد.
پژوهش جدیدی که الگوهای خواب و بیداری زنانی میانسال تا مسن را بررسی کرده است شواهد مهمی یافته اند، که نشان می دهد که آن هایی که زود می خوابند و عادت به سحرخیزی دارند نسبت به آن هایی که نسبتا دیر یا خیلی دیر می خوابند و صبح نیز دیر بیدار می شوند، کمتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار می گیرند.
تحقیقات دیگری بر روی افرادی با دیابت نوع دوم نیز نشان می دهد که بین بی کیفیتی خواب، در افرادی که با اختلال بی خوابی در میزانی بالا مواجه هستند، خواب آلودگی شدید در طول روز، و مصرف بیشتر داروهای خواب آور ارتباط وجود دارد. همچنین به نظر می رسد که بیش از نیمی از این افراد دچار بیماری های روانی هستند. دانشمندان به این افراد توصیه کرده اند که با عادت دادن خود به سحرخیزی و زود خوابیدن در هنگام شب و همچنین رعایت موارد مربوط به بهداشت خواب، تلاش کنند میزان خواب خود را به حد طبیعی بازگردانند.
محققان می گویند که مطالعات سوابق خانوادگی افراد نشان می دهد که تصمیم شخص برای رفتن به خواب و زمان بیدار شدن وی می تواند از طریق ژن ها به وی منتقل شده باشد. یه این ترتیب می توان گفت که سحرخیزی در بسیاری موارد رفتاری ژنتیکی است. محقق ارشد این تحقیق می گوید علاوه بر این یافته ها خیلی سخت است که عوامل اصلی که بر الگوهای خواب افراد موثر هستند را شناسایی کرد.
درحالی که این تحقیق نشان می دهد که سحرخیزی مزایای خیلی بیشتری دارد اما این بدان معنی نیست که افرادی که عادت به شب بیداری دارند حتما به افسردگی مبتلا خواهند شد.
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که عادت به دیر بیدار شدن دارند، کارهایی هستند که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب انجام دهید. از جمله ورزش و گذراندن وقت بیشتر در فضای باز و در معرض نور خورشید، کاهش نور در هنگام شب و تلاش برای بیشتر قرار گرفتن در معرض نور در طول روز، می توانند مواردی باشند که هم می تواند به کاهش خطر ابتلا به افسردگی کمک کنند و هم می توانند به شما کمک کنند تا به عادت سحرخیزی برگردید. مجله خواب داتیس شما را به مطالعه روش های عادت به زود بیدار شدن از خواب، دعوت می کند.
علاوه بر نکاتی که در بالا ذکر شده است جای خواب مناسب هم به سحرخیزی کمک می کند پس در انتخاب تشک و کالای خواب بسیار دقت کنید.