دیابت یکی از خطرات مهمی است که می تواند در پی نداشتن خواب کافی یا مختل شدن کیفیت خواب سلامتی ما را تهدید کند. در واقع شواهد حاکی از آن است که کم خوابی خطر ابتلا به بیماری قند خون را افزایش می دهد.
خواب زمان مهمی برای بازسازی و تجدید سلول های بدن است که شامل نگهداری از سیستم ایمنی و عملکرد سیستم سوخت و ساز بدن نیز می شود. مراحل سوم و چهارم خواب که به عنوان خواب عمیق و خواب موج کوتاه خوانده می شوند برای عملکرد بدن در استفاده از انسولین برای تنظیم قند خون اهمیت ویژه ای دارد.
کم خوابی با تحریک هورمون هایی که بر افزایش وزن و چاقی اثر می گذارند و تغییراتی که در رفتار و سبک زندگی ایجاد می کنند ، هم بطور مستقیم و هم غیر مستقیم بر دیابت اثر می گذارد.
توجه زیادی نسبت به خواب کوتاه و خطرات آن جلب شده است. بر اساس چندین مطالعه مختلف ، در میانسالی و در دوران پیری ، افرادی که نداشتن خواب کافی را گزارش داده اند دو برابر بیشتر از دیگران به دیابت نوع دوم مبتلا بوده اند.
در چند دهه گذشته شاهد افزایش تعداد افرادی بوده ایم که دچار کمبود خواب مزمن ، چاقی و دیابت بوده اند. این افزایش همزمان تصادفی نبوده است و بین این سه مشکل ارتباط وجود دارد.
اما نداشتن خواب کافی تنها مشکل خوابی نیست که خطر دیابت را افزایش می دهد و مدیریت اثربخش آن را سخت می کند. ما از طریق مطالعات علمی می دانیم که بی کیفیتی خواب نیز در کنار کمبود خواب می تواند سیستم سوخت و ساز بدن را مختل کرده و به افزایش خطر ابتلا به دیابت منجر شود.
این موضوع باعث شگفتی بسیاری از بیماران شده است اما به نظر می رسد خوابیدن زیاد هم می تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
تحقیقاتی که دانشمندان انجام داده اند نشان می دهد که خواب ضعیف می تواند بر میزان تولید و مصرف انسولین در بدن اثر گذار باشد. انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و کمک می کند که سلول ها ، بافت ها و عضلات بدن گلوکز را از خون جذب کنند. این شیوه ای است که انسولین میزان قند خون را کنترل می کند.
زمانی که سلول ها نسبت به انسولین مقاوم می شوند نمی توانند گلوکز را از خون جذب کنند که منجر به افزایش سطح گلوکز در خون می شود. این نیز باعث می شود بدن مقدار کمتری انسولین ترشح کند. در طول زمان این مقاومت در برابر انسولین و افزایش قند خون منجر به بیماری دیابت نوع دوم می شود.
در نوع اول دیابت بدن قادر به تولید انسولین نیست که با نوع دوم متفاوت است اما نوع اول دیابت هم تحت تاثیر خواب قرار می گیرد.
تحقیقات اخیر نشان می دهند که انسولین نیز مانند بسیاری هورمون های دیگر در چرخه ای روزانه عمل می کند. دانشمندان معتقدند که ساعت خواب بدن ، این چرخه را هدایت می کند و بر زمان تولید و ترشح انسولین از پانکراس اثر می گذارد. و به نظر می رسد که حساسیت سلول ها نسبت به انسولین نیز در زمان های خاصی از روز افزایش یا کاهش پیدا می کند.
محرومیت از خواب باعث افزایش هورمون کورتیزول می شود که در سلول ها نسبت به انسولین مقاومت ایجاد می کند. همچنین کمبود خواب باعث تغییراتی در هورمون های دیگر از جمله هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) و تست استرون می شود که باعث افزایش مقاومت در برابر انسولین و بیشتر شدن سطح گلوکز خون می شود.
ملاتونین که نقشی تنظیم کننده در ریتم خواب بدن دارد و ساعت خواب بدن را هماهنگ نگاه می دارد نیز بر انسولین اثر گذار است. ما چند سالی است که می دانیم برخی از انواع ژن ها که با گیرنده های ملاتونین مرتبط هستند ، پیوستگی قوی با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم دارند.
بی خوابی باعث می شود که ما بیشتر غذا بخوریم و همچنین باعث می شود غذاهای ناسالم تری انتخاب کنیم. به علاوه افرادی که کم خوابی دارند در ساعات اولیه روز کالری بیشتری دریافت کرده و تمایل دارند کالری کمتری در طول روز مصرف کنند. در ضمن خوردن آخر شب باعث می شود که عملکرد چرخه روزانه مختل شود.
به علاوه خوردن آخر شب باعث افزایش وزن و ایجاد مشکلاتی در قند خون و انسولین می شود. این موضوع نیز ما را بیشتر در خطر ابتلا به دیابت قرار می دهد.
رابطه بین خواب و دیابت بسیار پیچیده است و هنوز دانشمندان در حال تحقیق بر روی اثرات خواب و دوره های چرخه خواب بر این بیماری هستند. از آنجایی که ما می دانیم که خواب با متابولیسم بدن ، هورمون هایی که اشتها و الگوی غذا خوردن ما را تنظیم می کنند و میزان استفاده بدن از قند و انسولین ارتباط تنگاتنگی دارد ، نشانه هایی مبنی بر وجود یک رابطه داریم.
برای بهرمند شدن از کیفیت خواب مناسب باید تشک استاندار را انتخاب کرد. تشک و کالای خواب داتیس یکی از بهترین گزینه ها می باشد که تمامی تشک ها مناسب آناتومی بدن ساخته شده است و کاملا استاندارد می باشند.
منبع:
Jفروشگاه مرکزی و شوروم داتیس
تهران، خیابان نلسون ماندلا (جردن)، چهارراه اسفندیار، خیابان آرش غربی، به سمت مدرس، کنار گذر تونل، جنب داروخانه حنان، پلاک 24، واحد همکف
