سراتونین ماده ای شیمیایی است که در بدن انسان عملکردهای گسترده ای دارد. بعضی وقت ها به آن هورمون شادی می گویند چرا که به احساس خوب بودن و شادی کمک می کند.
نام علمی آن، 5 هیدروکسی تریپتامین است که به طور طبیعی در کاسه های مغز و پلاکت های خون یافت می شود. سراتونین توسط بدن برای انتقال پیام ها بین سلول های عصبی استفاده می شود. تصور می شود که برای منقبض کردن عضلات صاف و همچنین ایجاد حس خوب بودن و شادی موثر است. به عنوان ماده پیشگام برای هورمون ملاتونین ، بر تنظیم چرخه خواب و ساعت درونی بدن نیز تآثیر می گذارد.
تصور می شود که در اشتها، احساسات، وظایف حرکتی، شناختی و اتونومیک نیز نقش داشته باشد. البته به روشنی نمی دانیم که سراتونین بطور مستقیم در هر کدام از این موارد اثر می گذارد یا نقشی کلی بر تنظیم سیستم عصبی بدن دارد.
همچنین نقشی کلیدی در متعادل سازی مزاج و حالت های رفتاری ما دارد. سطوح پائین سراتونین می تواند منجر به افسردگی در فرد شود.
سراتونین با یک تبدیل بیوشیمیایی ایجاد می شود که طی آن تریپتوفان که یکی از ترکیبات پروتئین هاست با تریپتوفان هیدروکسیلایز که یک فعال کننده شیمیایی است، ترکیب می شود. در این فرآیند این مواد پنج هیدروکسی تریپتامین 5-hydroxytryptamine را تشکیل می دهند.
باور رایج این است که این ماده یک انتقال دهنده عصبی است و به عنوان نوعی هورمون شناخته می شود. این ماده در بدن ، در مغز و روده ها تولید می شود. همچنین در پلاکت های خون و در سیستم عصبی مرکزی (CNS) نیز مشاهده می شود.
از آنجاییکه در سراسر بدن بطور گسترده ای وجود دارد، تصور می شود که در بسیاری از عملکردهای جسمی و روانی بدن تاثیر گذار است. این هورمون نمی تواند از مرزهای خون و مغز عبور کند. بنابرین تمام سراتونین موجود در داخل مغز باید توسط خود مغز تولید شده باشد.
به عنوان یک انتقال دهنده عصبی ، علامت ها را بین سلول های عصبی یا نورون ها جابجا می کند و به این ترتیب غلظت آن ها را تنظیم می کند. باور رایج این است که این ماده در سیستم مرکزی عصبی و عملکرد عمومی بدن نقشی کلیدی ایفا می کند. بخصوص بر عملکرد دستگاه گوارش اثر مهمی دارد. مطالعات نشان می دهند که بین سراتونین و متابولیسم استخوانی ، تولید شیر در پستان مادر ، بازسازی کبد ، و تقسیم سلولی ارتباطاتی وجود دارد.
عملکرد روده : بیشترین مقدار سراتونین موجود در بدن در سیستم گوارشی مشاهده می شود. این ماده در سیستم گوارش ، حرکات و عملکرد روده را تنظیم می کند. همچنین در کاهش اشتها و ایجاد حس سیری در هنگام غذا خوردن نیز نقش دارد.
مزاج : در مغز، سراتونین سطوح مزاج و حالت های بدن، اضطراب و شادی را تنظیم می کند. داروهای روان گردان غیر قانونی مانند اکستازی و ال اس دی باعث افزایش قابل توجهی در سطوح این هورمون می شوند.
لخته شدن : سراتونین به شکل گیری لخته های خون کمک می کند. این ماده زمانی که زخمی ایجاد شود توسط پلاکت های خون آزاد می شود. با ایجاد انقباض عروق، یا با باریک کردن عروق خونی، جریان خون را کاهش می دهد و به شکل گیری لخته خون کمک می کند.
حالت تهوع : زمانی که شما چیزی بخورید که سمی یا تحریک کننده باشد، روده سراتونین بیشتری تولید می کند تا سرعت انتقال را کاهش داده و ماده محرک را از طریق اسهال یا استفراغ دفع کند. همچنین در محدوده های مغزی مرتبط با تهوع اثر می گذارد و باعث تهوع و استفراغ می شود.
تراکم استخوان : برخی از دانشمندان وجود سطوح بالای سراتونین در استخوان ها را به پوکی استخوان ارتباط داده اند، اما دیگران این ادعا را به چالش کشیده و با آن مخالفت کرده اند.
عملکرد جنسی : به نظر می رسد که سراتونین ، فعالیت های جنسی را محدود می کند. محدود کننده های دوباره جذب شده انتخابی، سطوح سراتونین را در افرادی که افسردگی دارند می توان گسترده تر کرد، اما بین 20 تا 70 درصد از افرادی که آنها را تجربه می کنند، تعداد زیادی از علائم مربوط به اختلال عملکرد جنسی را تجربه می کنند.
تشک های داتیس با در نظر داشتن جدید ترین متد های روز دنیا سعی در حفظ آرامش ما در هنگام خواب دارد. اکثر تشک های داتیس دارای مموری فوم هوشمند می باشد که حالت ارتجاعی تشک را صفر نموده است و فشار را به کلی از ستون فقرات حذف می کند. این سیستم به عنوان یک روش درمانی جایگزین می باشد به طوری که با افزایش هورمون ملاتونین (هورمون خواب) و نیز کاهش هورمون کورتیزول (هورمون استرس) ، کمک به طولانی تر کردن مدت خواب عمیق و کاهش زمان به خواب رفتن شخص می نماید.
منبع :