پرخوابی (Hypersomnia) وضعیتی است که در آن شخص احساس خواب آلودگی شدیدی در طول روز دارد. این شرایط حتی پس از خوابی طولانی نیز ادامه پیدا می کند. نام دیگر آن خواب آلودگی شدید در طول روز است (EDS).
هایپرسومنیا یک بیماری عصبی است که موجب زیاد خوابیدن یا احساس خواب آلودگی شدید شده و می تواند بیماری اصلی یا یک بیماری ثانویه باشد. پرخوابی ثانویه در نتیجه بیماری های دیگری بوجود می آید. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند دچار کاهش بهره وری در طول روز بوده و در انجام کارهایشان دچار دشواری می شوند، چراکه آن ها بطور مداوم خسته هستند و این موضوع می تواند توانایی تمرکز و سطح انرژی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.
پرخوابی اولیه در شرایطی ایجاد می شود که هیچ بیماری دیگری وجود ندارد و تنها نشانه آن خستگی خیلی شدید است.
هایپرسومنیای ثانویه بر اثر بیماری های دیگری ایجاد می شود. این بیماری ها می توانند شامل آپنه خواب، بیماری پارکینسون، نارسایی کلیه، و سندرم خستگی مزمن باشند. این بیماری ها موجب خواب بد یا کم در طول شب شده و باعث می شوند شما در طول روز احساس خستگی کنید.
پرخوابی همان نارکولپسی یا حمله خواب نیست. نارکولپسی وضعیتی عصبی است که موجب حمله های خواب ناگهانی غیرقابل اجتناب در طول روز می شود. افراد مبتلا به هایپرسومنیا می توانند به اختیار خودشان بیدار بمانند، اما احساس خستگی می کنند.
گمان می رود که شکل اولیه این بیماری توسط مشکلاتی در سیستم های کنترل خواب و بیداری در مغز ایجاد می شود. اما شکل ثانویه آن در اثر بیماری هایی ایجاد می شود که موجب خستگی ناشی از خواب ناکافی می شوند. برای مثال آپنه خواب می تواند موجب هایپرسومنیا شود چراکه می تواند برای نفس کشیدن هنگام شب مشکل ایجاد کرده، افراد را مجبور کند تا بارها در طول شب بیدار شوند.
برخی داروها نیز موجب پرخوابی می شوند. استفاده مدوام از مواد مخدر و الکل ممکن است محرک خواب آلودگی در طول روز باشد. یکی دیگر از علت های محتمل دیگر می تواند کم کاری غده تیروئید و یا آسیب دیدگی سر باشد.
افراد مبتلا به بیماری هایی که باعث خستگی افراد در طول روز می شوند در خطر هایپرسومنیا قرار دارند. این بیماری ها شامل آپنه خواب، بیماری های کلیوی، مشکلات قلبی، مشکلات مغزی، افسردگی غیر معمول، و کم کاری تیروئید می باشد.
انجمن خواب آمریکا بیان کرده است که این بیماری مردها را بیش از زن ها مبتلا می کند.
افرادی که سیگار می کشند یا مرتبا مشروبات الکلی مصرف می کنند نیز در خطر ابتلا به بیماری پرخوابی هستند. داروهایی که موجب گیجی و منگی می شوند نیز می تواند عوارضی مشابه با هایپرسومنیا داشته باشد.
چرت نیمروزی هم مشکل خواب آلودگی را در افراد مبتلا به پرخوابی رفع نمی کند
نشانه اصلی پرخوابی خستگی مداوم است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است چرت های کوتاهی در طول روز داشته باشند که باعث کاهش خواب آلودگی آن ها نمی شود. همچنین این افراد از دوره های خواب طولانی به سختی بیدار می شوند.
برای تشخیص این بیماری یک پزشک سابقه پزشکی و علائم شما را بررسی می کند. معینه پزشکی می تواند شامل تست هوشیاری باشد. پزشکان برای تشخیص بیماری چندین تست انجام می دهند که برخی از آن ها شامل موارد زیر می شود:
ثبت خاطرات خواب: شما زمان های خواب و بیداری خود در طول شب را یادداشت می کنید تا الگوهای خوابیدن خود را رسد کنید.
درجه مقیاس خواب آلودگی: شما خواب آلودگی خود را رتبه بندی می کنید تا شدت این وضعیت شناسایی شود.
تست چندگانه تاخیر خواب: شما در طول روز تحت نظارت چرت می زنید. این آزمایش انواع خوابی که شما تجربه می کنید را اندازه می گیرد.
آزمایش چندگانه خواب: شما در طول شب می خوابید. دستگاهی بر فعالیت های مغز شما نظارت می کند، حرکات چشم، ضربان قلب، سطوح اکسیژن، و عملکرد تنفس شما را تحت نظر قرار می دهد.
درمان های این بیماری می تواند بسته به علت بیماری شما متفاوت باشد. بسیاری از داروهای مربوط به نارکولپسی می توانند برای هایپرسومنیا نیز مفید باشند. این داروها شامل آمفتامین، متیل فنیدیت، و مودافینیل می شود. این داروها محرک هایی است که به شما کمک می کنند بیدار بمانید.
تغییر سبک زندگی بخشی حیاتی از فرایند درمان است. یک پزشک ممکن است برنامه زمانبندی منظمی برای خوابیدن شما تجویز نماید. اجتناب از فعالیت های معینی، بخصوص در زمان رفتن به خواب، می تواند علائم بیماری را بهبود بخشد. اغلب افراد مبتلا به پرخوابی نباید مشروبات الکلی یا مواد مخدر مصرف کنند. یک پزشک ممکن است یک رژیم غذایی مغذی برای حفظ سطوح طبیعی انرژی توصیه نماید.
توصیه کارشناسان خواب داتیس نیز استفاده از تکنیک های بهبود کیفیت خواب و بهره مند شدن از کالای خوابی با کیفیت است.
Jفروشگاه مرکزی و شوروم داتیس
تهران، خیابان نلسون ماندلا (جردن)، چهارراه اسفندیار، خیابان آرش غربی، به سمت مدرس، کنار گذر تونل، جنب داروخانه حنان، پلاک 24، واحد همکف
