بیش فعالی و کم توجهی در کودکان و بزرگسالان و ارتباط آن با خواب

بیش فعالی یا اختلال کم توجهی (ADHD) اصطلاحی است برای توصیف فعالیت بیش از حد، عدم توجه و عمل بدون فکر یا تکانشی. این مشکل رایجی است که در دوران کودکی آغاز می شود و می تواند تا دوران بزرگسالی نیز کشیده شود. کودکانی که مشکل ADHD دارند معمولا نمی توانند آرام بنشینند، برچیزی تمرکز کنند ویا رفتار و هیجاناتشان را کنترل نمایند.

بیش فعالی و کم توجهی در کودکان و بزرگسالان و ارتباط آن با خواب

این مشکل باعث می شود این کودکان مهارت های اجتماعی پائین تری داشته باشند، منزوی شود، وابسته باشند و در مدرسه عملکرد ضعیفی از خود نشان دهند. به همین دلیل، کودکان بیش فعال، برای موفق شدن، اغلب نیازمند توجه ویژه ای از جانب والدین، معلم ها، سیستم مدرسه و متخصصین مراقبت های بهداشتی و سلامت روانی هستند.

بیش فعالی با گستره ای از مشکلات خواب مرتبط است. برای مثال، تحقیقی جدید نشان داده است که کودکان مبتلا به این اختلال نسبت به دیگر کودکان، دارای نرخ بالاتری از خواب آلودگی در طول روز هستند. پژوهشی دیگر نشان می دهد که 50 درصد از کودکان مبتلا به ADHD دارای نشانه های اختلال تنفس در خواب هستند که این مشکل در کودکانی که اختلال ADHD ندارند تنها 22 درصد است. همچنین تحقیقات نشان می دهد که سندرم پای بی قرار و سندرم حرکت های دوره ای پا در میان کودکان بیش فعال خیلی رایج است.

بطور عمومی، کمبود خواب مشکل رایجی در میان کودکان در آمریکا (و احتمالا در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله ایران) است. بیش از دو سوم کودکان آمریکایی حداقل یک مشکل خواب دارند که حداقل یک شب در هفته منجر به اختلال خواب آن ها می شود.

برای کودکان بیش فعال، خواب بی کیفیت (خواب خیلی کم یا نشانه های اختلالات خواب) ممکن است عمیقا بر علائم ADHD تاثیر گذار باشد. در حقیقت، تحقیقی نشان داد که بهبود مشکلات خواب برای از بین بردن معضلات تمرکز و بیش فعالی در برخی از کودکان کافی است.

احتمال تشخیص اشتباه

کودکان و بزرگسالان در نتیجه خواب آلودگی رفتارهای متفاوتی بروز می دهند. بزرگسالان هنگام خستگی، معمولا کند و کسل می شوند درحالی که کودکان به فعالیت بیشتر و افزایش جنب و جوش تمایل پیدا می کنند. با همین دلیل، بعضی وقت ها کمبود خواب با اختلال بیش فعالی در کودکان اشتباه گرفته می شود.

همچنین کودکان ممکن است بر اثر خواب آلودگی بدخلق باشند، شلوغ کن و یا پرخاشگر شوند. در پژوهشی که 2463 کودک بین 6 تا 15 ساله را مورد مطالعه قرار داد، کودکانی که مشکلات خواب داشتند بیشتر بی دقت، و بیش فعال بودند و رفتارهای متناقض نشان داده و با بی فکری عمل می کردند.

مشکلات خواب در بین بزرگسالان مبتلا به ADHD  نیز رایج است. در پژوهشی، محققان، بزرگسالان مبتلا به نارکولپسی، پرخوابی و اختلال کم توجهی را مقایسه کرده و متوجه شدند که درصد بالایی از علائم آن ها همپوشانی داشته و مشابه هستند و نشان دادند که ممکن است ADHD  در بزرگسالان اشتباه تشخیص داده شود.

براساس گزارشی از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، نرخ شیوع ADHD  4 الی 5 درصد است. همچنین گزارش نشان می دهد که این اختلال در بین پسر بچه ها بیشتر از دخترها ایجاد می شود، اما نرخ شیوع آن در بین زنان و مردان بزرگسال برابر است.

درمانگر های رفتاری، با ارتقاء کیفیت خواب به بهبود رفتار کودکان در طول روز کمک می کنند

علت ابتلا به اختلال ADHD

علت ابتلا به بیش فعالی در بین بزرگسالان ناشناخته است اما کارشناسان به عواملی چون ناهنجاری های آناتومیک در مغز، سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری، قرار گرفتن در معرض سموم و یا عوامل ژنتیکی مضنون هستند.

اختلال کم توجهی با مشکلات عاطفی، مصرف بالای مواد مخدر و مشروبات الکلی، و عملکرد ضعیف در مدرسه و کار مرتبط است. به همین شکل، مشکلات خواب با اختلالات خلق و اختلال و آسیب فکری ارتباط دارند. بهبود مشکلات خواب در کودکان و بزرگسالان مبتلا به ADHD  می تواند به بهبود علائم و کیفیت زندگی این افراد کمک کند.

بهبود اختلال بیش فعالی

رایج ترین روش های درمانی برای ADHD  درمان های دارویی هستند که اغلب شامل داروهای محرک می شود. این داروها اختلال کم توجهی را درمان نمی کنند اما می توانند به تحت کنترل نگه داشتن علائم آن کمک کنند.

مشاجرات زیادی پیرامون درمان های دارویی برای ADHD  وجود دارد که بخشی از آن به دلیل نگرانی های مربوط به ایمنی مصرف طولانی مدت این داروهاست. چراکه این داروها ممکن است عوارضی از قبیل کاهش وزن، اثراتی بر روی قلب و آسیب کبدی داشته باشند. عارضه دیگر داروهای محرک، ایجاد اختلال بی خوابی است که درواقع می تواند علائم ADHD  را تشدید کند.

برای بهینه سازی مزایای این داروها مصرف آن ها را باید برنامه ریزی کنید، مثلا در طول ساعات مدرسه یا انجام تکالیف منزل زمانبندی نمائید. اما محدود کردن اثرات آن بر تغذیه و خواب چالشی پیش روی والدینی خواهد بود که برای درمان کودکان خود از داروهای محرک استفاده می کنند.

بسیاری از والدین و بیماران درمان های تکمیلی یا جایگزین را ترجیح می دهند و مثلا از رفتاردرمانی، روان درمانی و آموزش مهارت های اجتماعی استفاده می کنند. درمانگر های رفتاری، کیفیت خواب را ارتقاء می دهند که منجر به بهبود رفتار کودکان در طول روز می شود. فعالیت های جسمانی منظم و خواب سالم می توانند به بهبود علائم اختلال بیش فعالی کمک کنند.

تشک های استاندارد و طبی و طبی-فنری داتیس:

انواع بالش های داتیس:

داتیس بیش از ۲۳۰ نوع تخت خواب دارد(کلاسیک- آپشنال- مدرن- ضدزلزله): مشاهده انواع مدل تخت خواب ها:

منبع